Peter Hein, enig kind van het gezin, was 4 jaar toen zijn ouders besloten hem apart te laten onderduiken. Ondanks zijn jonge leeftijd weet hij nog precies hoe het voelde om van adres naar adres te gaan. Ook de onwennigheid toen ze weer herenigd werden en het antisemitisme dat na de bevrijding nog steeds heerste herinnert hij zich nog goed.

"Mijn vaders mantra was: als ze ons pakken, dan gaan we eraan", vertelt Peter Hein. "Dat was ook niet zo gek, want hij was in 1933 uit Duitsland gevlucht." Over de bijzondere familiegeschiedenis is onlangs de driedelige documentaire-serie 'Op de vlucht' gemaakt. Die gaat over het ongelooflijke verhaal van het Joodse gezin Hein in de Tweede Wereldoorlog in Utrecht.

Overlevingsdrift

‘Op de Vlucht’ vertelt hoe Paul en Netta Hein door overlevingsdrift, alertheid, de hulp van Utrechters en een flinke dosis geluk de oorlog overleefden. Paul en Netta woonden aan het begin van de oorlog met hun zoon Peter in de Utrechtse Wijde Begijnestraat. Omdat Netta tuberculose had, hoefde het gezin de eerste drie jaar van de oorlog niet op transport.

In 1943 werd het uiteindelijk toch te gevaarlijk. Het gezin Hein zag zich gedwongen om onder te duiken. Om hun overlevingskansen te vergroten brachten Paul en Netta Hein hun 4-jarige zoon Peter bij vrienden onder. Peter wist aanvankelijk niet dat hij achtergelaten zou worden en realiseerde zich pas veel later voor welk vreselijk dilemma zijn ouders stonden. "Dan moet je je voorstellen: je ziet je kind verdwijnen. En zie je het dan ooit weer terug? Dat is een ongelofelijk dramatisch moment."

Angstige tocht

Paul en Netta vertrokken zelf naar hun eerste onderduikadres in Schalkwijk. Op dat moment begon een angstige tocht langs diverse Utrechtse onderduikadressen. De documentaireserie vertelt ook het verhaal van de kleine Peter Hein. Tijdens de oorlog ging hij in die onzekere periode van adres naar adres.

Een van de verwarrendste momenten in zijn leven ontstond toen hij na de oorlog weer met zijn ouders werd herenigd. "Dat is een uitermate pijnlijk moment. Ik was ze vergeten, ik herkende ze ook niet. Ik was halfzijdig verlamd en zat op de arm van een onderduiktante. Mijn vader had een zeilbootje onder zijn arm dat hij op zijn laatste onderduikadres had gemaakt. Maar ik moest niets van ze weten."

Depressie

De oorlog laat zijn sporen na. Op zijn vijftigste krijgt Peter dan ook een ernstige depressie. Hij gooit het roer om en gaat meer schilderen en beeldhouwen. In de jaren '80 neemt hij gesprekken met zijn ouders op, waarin ze uitgebreid spreken over de oorlog. Die gesprekken dienden als basis voor de documentaire. Het overlevendenverhaal van Paul en Netta Hein en de verhalen van Peter Hein en zijn kinderen maken duidelijk hoe een oorlog mensen kan beschadigen, maar ook hoe levenskrachtig mensen kunnen zijn.

De documentaire is gemaakt door Bart Grimbergen en Roel Wijngaards-de Meij in samenwerking met RTV Utrecht en Omroep MAX. De productie is mede mogelijk gemaakt door Omroep MAX en het K.F Heinfonds. De muziek in de documentaire wordt verzorgd door Peters zoon, de bekende pianist Ruben Hein. De afleveringen zijn te zien op RTV Utrecht op 1, 2 en 3 mei met herhalingen op 4, 5 en 6 mei. Na de uitzending zijn de afleveringen ook online terug te kijken.