Het is misschien wel het minst bekende museum in de provincie Utrecht. Museum Militaire Traditie trekt amper 500 bezoekers per jaar, maar houdt wel dapper stand. "Ik durf te zeggen dat we de uitgebreidste verzameling militaire uniformen van Nederland hebben. Daar zijn we enorm trots op", zegt bestuurslid John de Vries. Het museum bestaat nu 50 jaar.

Parkeren is lastig in de Van Rijckevorselstraat in Driebergen-Rijsenburg. Naast de oude bioscoop waarin het museum gevestigd zit, kunnen maar een paar auto's worden gezet. Laat staan een touringcar. Voor de deur ligt een oude zeemijn uit 1916 die ooit bij Ameland gevonden werd. Er groeit een plant die op het oog keurig onderhouden wordt.

In de oude foyer van de bioscoop staat John de Vries al te wachten. De docent Nederlands in ruste is trots op de verzameling die in de vitrines en op zolder ligt. "Het Nederlandse leger vocht tegen Napoleon bij Quatre-Bras. Wij hebben hier een origineel uniform uit die tijd", zegt hij terwijl hij wijst op een pop die achter glas staat. "Het Nederlandse leger speelde daar een voorname rol. We willen dat verhaal aan de bezoekers vertellen. Prachtig afgewerkt uniform, zie je?"

Alle onderdelen van Defensie

In het museum zijn alle onderdelen van Defensie terug te vinden. In een hoek staat een oude motor van de Koninklijke Marechaussee. "Die doet het ook nog", zegt De Vries terwijl hij zijn hand op het stuur legt. "Eén keer per jaar starten we 'm even. Naast de motor zie je het oude uniform en de helm van de berijder. Tegenwoordig zijn ze net als de politie in het fluorescerend geel gestoken. Dan zijn ze beter zichtbaar."

"Of we de collectie niet beter bij het Nationaal Militair Museum kunnen onderbrengen? Nooit!" 

Wie denkt dat het bij dat uniform blijft, heeft het mis. Ook de kleding van de marechaussee op de Nederlandse Antillen hangt om de schouders van een pop. "Erg dikke stof, erg warm. Maar wel heel mooi", fluistert de uniformenliefhebber zacht.

Enorm netwerk

50 jaar geleden begon Jaap van der Burg in Velp met het verzamelen van uniformen. Toen hij naar Driebergen verhuisde ging hij verder. Zo'n 30 jaar geleden was er zoveel dat er een museum werd opgericht. "Jaap had een enorm netwerk opgebouwd en nog altijd krijgen we uniformen en spullen via die weg aangeboden", zegt De Vries.

"Eigenaren of nabestaanden kiezen bewust voor ons omdat ze weten dat we echte liefhebbers zijn. Ik durf te beweren dat het Nationaal Militair Museum heel jaloers is op spullen die we hier hebben. Of we de collectie niet beter daar onder kunnen brengen om het aan een groter publiek te tonen? Nooit! Want het is daar veel te groot. Dan verdwijnt het in de massa. Hier niet."

Generaal Kruls

Via een houten trap klimmen we naar de zolder van het gebouw. In een hoek staan geüniformeerde poppen met muziekinstrumenten. Daarnaast op rij alle uniformen van soldaten die in uitzendgebieden hebben geopereerd. Onder meer gevechtstenues uit Libanon, Bosnië en Irak staan er. "We krijgen hier wel eens bezoekers die op uitzending zijn geweest. Dan herkennen ze direct hun kloffie en vertellen ze verhalen. Dat het in Libanon geen strandvakantie was, maar dat ze hebben moeten vechten voor hun leven. Dat maakt altijd veel indruk."



Topstuk in Driebergen: het uniform van generaal Hans Kruls. Foto: RTV Utrecht

Het meest bijzondere uniform staat recht tegenover die van de legermuzikanten. Er hangt een foto bij van een streng kijkende generaal. "Dit uniform kregen we van de weduwe van generaal Kruls", zegt De Vries trots. "Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog stond hij aan het hoofd van het Militair Gezag. Hij regelde alles in de aanloop naar de terugkeer vanuit Londen van de koningin en haar kabinet. Je zou hem als tijdelijk koning kunnen beschouwen. Nog in perfecte staat. Echt een topstuk."

Vrijwilligers en giften

Het museum mag dan een indrukwekkende collectie hebben, bezoekers staan hier niet in de rij. De Vries vindt dat jammer. "Zeker als je bedenkt dat we volledig draaien op vrijwilligers en giften. We hebben in al die 50 jaar maar één keer subsidie gehad."

Veel was dat overigens niet. Een schamele 1250 euro van de gemeente Utrechtse Heuvelrug voor het jubileum. "Daar kunnen we lang om gaan zitten treuren maar dat schiet ook niet op. We zijn druk bezig scholen uit te nodigen om de kinderen te leren over de militaire geschiedenis van ons land. En aandacht van de media resulteert hopelijk ook in een groei van de bezoekersaantallen. We willen graag laten zien wat we in huis hebben, maar het pand in goede staat houden kost geld en dat is er eigenlijk niet."

Daarom werken de vrijwilligers vol goede moed aan een nieuwe tentoonstelling. Vrouwen staan er centraal. Nodig ook, want het zijn toch vooral mannenlijke soldatenpoppen met uniformen die je aanstaren. "We hebben een aantal prachtige uitrustingen van vrouwen in de krijgsmacht in ons bezit gekregen", zegt De Vries. "Als het zover is kunnen ook dames hun hart bij ons ophalen. Volledig terecht, want ze horen er echt bij!"

Informatie over de openingstijden van Museum Militaire Traditie vindt u op de website museummilitairetraditie.nl.